Martha Amrithanandamyi

‘Zullen we hier naartoe?’ Sjoerd duwde de loney planet (ja ondanks verwoede pogingen ontkomen wij er soms ook niet aan) onder mijn neus:
“Martha Amrithanandamyi, the ashram of Matha Amrithanandamyi, one of India’s very few female gurus, Amrithanandayi is known as Amma (mother) and is called ‘The hugging Mother’ because of the darshan (blessing) she practices, often hugging thousands of people in marathon all-night sessions. It’s a huge complex, with around 2000 people living here permanently – monks and nuns, students, Indian families and Westerners. There is food available, Ayurvedic treatments, yoga and meditation, as well as souvenirs from the cult of Amma, everything from books to postcards of her toes.
You can stay at the ashram for Rs 150 only (= € 2,25) a day (including simple vegetarian meals).”
Mijn nieuwsgierigheid was sterker dan mijn scepticisme en zo vertrokken wij op weg naar een knuffel.
Omdat deze ashram prachtig gelegen is tussen de zee en de backwaters van Kerela bereik je het meestal per boot. Over land reden wij kilometers lang over een lieflijk afgelegen strandweggetje langs knusse huisjes en palmbomen tot er achter de palmbomen een sterrenflat opdoemde; we hadden de achteringang van de ashram bereikt. Het vooruitzicht en de hoop op rust en vredigheid zonk ons diep in de slippers. Hoe krijgt een guru het voor elkaar om op een paradijselijke plek als deze een Bijlmergelijk complex te bouwen?!
Beduusd zochten wij onze weg binnen de ashram. Dit was -op het veelvuldig gebruik van witte kleding na- totaal niet wat ik mij bij een ashram had voorgesteld. Een ashram was naar mijn weten geen complex met cappuccino, internet, een informatiecentrum, winkeltjes, een bank, een zwembad, een kleermaker, een taxi boekingskantoor, laundry service, een bibliotheek, een reisbureau, een bazaar, een juice bar, pizza en ander westers eten en flatgebouwen om de 3000 aanwezigen te kunnen herbergen. Toch waren al deze voorzieningen aanwezig gestationeerd in en rond een tempel. Met wat zoeken vonden wij onze weg naar het international office om ons in te schrijven –name, surname, spiritual name-, en kregen te horen dat Amma in Kenia zat. Verward en teleurgesteld trokken wij ons terug in ons kamertje op de 13e verdieping van E blok. Langzaam verdrongen wij de teleurstelling terwijl wij uitkeken op de backwaters en de ‘chinees fishing nets’ met drie grote arenden cirkelend voor ons raam.
Eén hiervan zagen wij die avond terug toen wij in de open eetzaal plaatsnamen. Vlak over de hoofden joeg deze prachtige roofvogel op het eten van de onoplettende ashramgangers. Zijn arendsoog viel menigmaal op ons eten, daar deze arend een neus had voor nieuwkomers, maar Sjoerd verdedigde ons diner met grote moed en verve. Menig pizza en toast van hen die hem wel uit het oog verloren verdween in de klauwen van deze imposante vogel. Wat hij vervolgens op de hoek van Amma’s tempel verorberde.
Uiterst subtiel was ons duidelijk gemaakt dat het zeer op prijs gesteld werd als je tijdens je verblijf meedeed aan ‘seva’ de selfless service die (op den duur?) voor verlichting zorgt. Daar wij onze handen niet omdraaien voor een ochtendtaakje (of verlichting) melde we ons bij de sevadesk. De goede man aldaar deelde ons overenthousiast in bij de afvalsorteringsploeg. Sjoerd antwoorden hem dat dit prima was en controleerde dat voor de vorm nog even bij mij. Zonder het antwoord af te wachten besloot de beste man daarop dat afvalsorteren actually more of a mans job was en voegde mij toe aan de ploeg die in de medical gardens werkte.

Die ochtend zette ik mij neer op de tempeltrappen, benieuwd wat deze plek mij zou gaan brengen. De witte ashrambewoners trokken aan mij voorbij terwijl ik wachtte op een ontmoeting met de tuinploeg: Indiërs, Amerikanen, Australiërs, Duitsers, Engelsen, Spanjaarden, Portugezen, Ieren, Hollanders, Fransen, Italianen, kinderen, zachte mensen, stille mensen, donkere mensen, bleke mensen, fragiele mensen, dikke mensen, neuriënde mensen, pratende mensen, kletsende mensen, trieste mensen, harmonieuze mensen, opgewekte mensen, gehandicapte mensen, verslagen mensen, gelukkige mensen, afwezige mensen, aanwezige mensen, onopvallende mensen en opvallende mensen allemaal draaiend om een punt; Amma.
Lizz kwam bij mij zitten om te melden dat ze te verkouden was om mee te gaan naar de tuinen. Ze stelde me onnodig gerust dat ik me over haar geen zorgen hoefde te maken, sri Mohanji de vedisch astroloog had haar een behandeling aangeraden en ze zou snel weer volledig fit zijn. Terwijl mijn hersenen verbanden legde tussen astrologen, verkoudheden, heiligmannen, vrouwelijke guru’s, en de veda’s haalde een gezellig uitziende vrouw met gemillimeterd grijs haar mij uit mijn overdenkingen. Wachtend op iemand die ik nog niet kende spraken wij over vroegere beroepen, plaatsen van afkomst en het terechtkomen in de ashram. Ongetwijfeld onoriginele nieuwkomervragen bedacht ik mij, maar in mijn onverlichte staat kon ik mij geen verlichte vragen bedenken. Jane, een voormalig child entertainer/clown uit Denver, die om niet nader te onderzoeken redenen voor de derde keer terecht was gekomen in de ashram, stal al snel mijn hart met haar verhalen over haar motorervaringen (achterop bij een voortvluchtige met kogelgaten in zijn armen) en haar verlegen ‘well.. as well as a good girl i’ve also been a bad girl’. Omdat de persoon op wie wij wachten niet op kwam dagen slenterde wij in verwacht ashramtempo de ashram uit en liepen de trappen van de grote brug over de backwaters op. Vanaf deze brug, gebouwd als vluchtroute voor het geval er weer een tsunami zou komen, zag ik beneden een steekbootje op Venetiaanse wijze passagiers overbrengen. Waarschijnlijk was het in mij opkomende gevoel van onrecht en verloren gaande romantiek een hint voor het overgebleven bestaansrecht van dit bootje. De trappen aan de overzijde weer afdalend voegde de franse Sandrine zich bij ons. De dialoog die volgde tussen Jane en Sandrine kan ik helaas niet goed beschrijven omdat ik niet de vaardigheid bezit om toonhoogten weer te geven in geschreven woorden. Gebruikt u uw fantasie. Op de mededelingen van Jane dat Gopi en Lizz ziek waren, respectievelijk met mazelen en een verkoudheid worstelde en welke behandelingen zij daarvoor ontvingen was de reactie van Sandrine een hoog staccato ‘oehoe!’. En aangezien ik haar in deze eerste vijf minuten veelvuldig en enkel deze klank hoorde uitstoten was ik in de oprechte veronderstelling dat zij een verstandelijke beperking had. Deze aanname kon later betwist worden toen Jane ons aan elkaar voorstelde. Echter haar gespreksonderwerpen bleven beperkt tot Amma. Een meisje zo devoot dat ik de angst van haar ouders deel dat zij misschien in een sekte zit, een zelfgecreëerde. Spoedig was mij de lust ontgaan om een gesprek met haar te voeren. En bij het herhaaldelijk aanhoren van haar ‘I am soooo happy we are going to water the plants, then the plants will be soooo happy and they will grow soooo big and they will give soooo nice flowers and Amma will be sooo happy’ vervormde ik mijn lippen tot een zo vriendelijke mogelijke grijns, beet mijn tanden op elkaar en hoopte soooo hard dat zij zich weer zou gaan beperken tot ‘oehoe’. Door het feit dat ik door afgelegen dorpjes van de Indiase backwaters wandelde kon ik de woorden van Sandrine naar de achtergrond van mijn bewustzijn drukken.
Het ontbijt op de aryvedic-university was weer typisch Indiaas gemalen rijst en smaakte vertrouwd. De aankomst in de medical gardens was niet bijster verbijsterend: een stuk grond bedekt met Tulasi. Geen bijzondere plant voor het oog maar geroemd binnen de aryveda voor zijn gezonden en geneeskrachtige werking, zeer heilig zelfs voor de hindu’s en Amma. En om die reden zat ook ik even later met de tekst op schoot te chanten naar deze planten. When in Rome act like the romans.

En zo overviel ons een lichte regelmaat. Voor de zon stonden wij op om de 6 kilometer naar de pier te gebruiken voor de motorrijles. Aldaar genoten wij een uurtje van de aanwezigheid van dolfijnen. Mijn ochtend vulde zich vervolgens met het bezingen, oogsten, wieden en bewateren van de Tulasi. Tegen het middaguur een verfrissende douche om zand, zweet en hitte weg te spoelen. Lunchen en het middagprogramma wat afwisselde tussen de motor laten repareren, lezen, schrijven, slapen, wassen en/of socializen. Eten en nog eventjes wat regelen, kopen of uitzoeken en dan alweer het bed in. Twee dagen werden een week en de rust is wedergekeerd, de motor lekt nog steeds olie, ‘zen and the art of motorcycle maintenance’ is aangeschaft in de tweedehandswinkel hier, onze sterren zijn gelezen (voor Sjoerd veel goeds in het vooruitzicht alleen geen jonge vrouwen maar een weduwe met een kind die hem rijk gaat maken, voor Jasmijn twee partners –ja lachen jullie maar- en een plotselinge pijnloze dood), onze magen zijn weer gesterkt met pesto pasta en cappuccino’s, onze horizonnen zijn weer verbreed en wij kijken reikhalzend uit naar wat Kerala ons nog meer te bieden heeft.